مجله سپهر پورتال محتوای آموزشی و مفید در مجله اینترنتی سپهر پورتال
شاید این مطالب برایتان مفید باشد
قهر و آشتی: چگونه اختلافات را حل کنیم؟
قهر (Withdrawal) و آشتی (Reconciliation) بخشی طبیعی از روابط انسانی هستند، اما مدیریت ناصحیح فاز قهر و نادیده گرفتن ریشههای اختلاف، میتواند به مرور زمان به ستونهای رابطه آسیب جدی بزند. یک رابطه سالم، رابطهای نیست که در آن هیچ اختلافی وجود نداشته باشد، بلکه رابطهای است که در آن طرفین میدانند چگونه اختلافات را به شیوهای سازنده حل کنند و از این تجربیات برای تقویت پیوند خود استفاده نمایند.
درک مکانیسم قهر و سکوت عاطفی
قهر، که اغلب به آن “درمان سکوت” (Silent Treatment) گفته میشود، نوعی مکانیسم اجتنابی یا تنبیهی است که در آن یک طرف از پاسخگویی یا تعامل عاطفی خودداری میکند.
۱. پیامدهای قهر طولانیمدت
-
تشدید احساسات منفی: قهر، به جای حل مسئله، عصبانیت و رنجش طرف مقابل را تشدید میکند و باعث میشود فرد احساس کند نادیده گرفته شده یا تنبیه شده است.
-
ایجاد الگوی اجتناب: اگر قهر به یک الگوی دائمی تبدیل شود، طرفین یاد میگیرند که به جای مواجهه صادقانه با مشکلات، از آنها اجتناب کنند، که این امر مانع حل ریشهای اختلافات میشود.
-
آسیب به اعتماد: این عمل به تدریج اعتماد را از بین میبرد، زیرا فرد مقابل احساس میکند امنیت عاطفیاش در خطر است.
۲. شکستن چرخه قهر
-
تعیین زمان استراحت: اگر یکی از طرفین نیاز به خروج موقت از بحث دارد (برای فرونشاندن عصبانیت)، باید آن را به طور واضح و با تعیین زمان بازگشت اعلام کند (مثلاً: “من الان خیلی عصبانی هستم، ۱۵ دقیقه بعد برمیگردم تا صحبت کنیم”).
-
تمرکز بر احساسات، نه اتهام: هنگام بازگشت برای صحبت، به جای اتهام زدن به فرد (تو همیشه این کار را میکنی)، از جملات “من” استفاده کنید (مثلاً: “من احساس میکنم که نیازهایم نادیده گرفته شده است”).
استراتژیهای سازنده برای حل اختلافات (آشتی فعال)
حل اختلاف به معنای برنده شدن نیست، بلکه به معنای درک، اعتبار بخشیدن به احساسات و یافتن راهحل مشترک است.
۱. گوش دادن فعالانه و همدلی
-
توقف دفاع: در حین گوش دادن، هدف شما نباید آماده کردن پاسخ دفاعی باشد، بلکه باید درک کامل دیدگاه طرف مقابل باشد.
-
اعتبار بخشیدن به احساسات: حتی اگر با دیدگاه طرف مقابل موافق نیستید، احساسات او را تأیید کنید (مثلاً: “من میفهمم که چرا این اتفاق باعث ناراحتی تو شده است”). اعتبار بخشیدن به احساسات، تنش را کاهش میدهد و نشان میدهد که شما به او اهمیت میدهید.
۲. شناسایی ریشه اصلی مسئله
-
حفاری عمیقتر: اغلب، بحث اصلی (مثلاً تأخیر) نشاندهنده یک نیاز عمیقتر و برآورده نشده (مانند نیاز به احترام یا احساس امنیت) است. بپرسید: “چه چیزی واقعاً تو را آزار میدهد؟”
-
تمرکز بر حال: از آوردن اختلافات گذشته به بحث خودداری کنید. حل و فصل باید بر روی مسئلهای که در حال حاضر رخ داده، متمرکز باشد.
۳. مذاکره برای یافتن راهحلهای عملی
-
طوفان فکری مشترک: پس از درک ریشه مشکل، هر دو طرف باید با هم برای یافتن راهحلهایی که برای هر دو قابل قبول باشد، کار کنند.
-
سازش (Compromise): حل اختلاف معمولاً نیازمند سازش است. این یعنی هر دو طرف باید کمی عقبنشینی کنند تا به یک نقطه مشترک برسند. سازش نباید حس باخت ایجاد کند، بلکه باید حس ایجاد یک راهحل بهتر برای رابطه را به همراه داشته باشد.
۴. پذیرش و پوزش صادقانه
-
مسئولیتپذیری: مسئولیت سهم خود را در ایجاد مشکل بپذیرید، حتی اگر فکر میکنید سهم شما کوچک بوده است (مثلاً: “من متأسفم که لحن من باعث شد احساس کنی نادیده گرفته شدی”).
-
پوزش معنادار: عذرخواهی نباید مشروط باشد (مثلاً “من متأسفم اگر تو ناراحت شدی”). یک پوزش مؤثر، اعمال شما را میپذیرد و شامل تعهد به تلاش برای تغییر رفتار در آینده است.
هدف نهایی: رشد رابطه
قهر و آشتی زمانی سازنده هستند که به عنوان فرصتی برای یادگیری درباره نیازهای یکدیگر و افزایش صمیمیت دیده شوند. با تمرین حل اختلاف به شیوهای محترمانه، به جای تخریب، به طور مداوم پایه و اساس رابطه خود را تقویت میکنید. این فرآیند، خود نشاندهنده بلوغ عاطفی در رابطه است.
چگونه اختلافات در محیط کار را حل کنیم؟
چه زمانی باید به یک رابطه پایان داد؟
چگونه با خیانت در رابطه کنار بیاییم؟
تنهایی در عصر دیجیتال: تأثیر شبکههای اجتماعی بر احساس تنهایی
